214 rocznica urodzin Słowackiego

     Juliusz Słowacki urodził się 4.09.1809 roku w Krzemieńcu na Wołyniu, ale gimnazjum i studia prawnicze ukończył już w Wilnie. Był poetą, dramatopisarzem i epistolografem, tradycyjnie zaliczany do wieszczów narodowych (obok Mickiewicza i Krasińskiego).

    Wcześnie opuszczony przez ojca Euzebiusza - wykładowcę literatury i wymowy na uniwersytecie wileńskim - był wychowywany przez matkę Salomeę z Januszewskich i ojczyma -doktora Adama Bécu. Po studiach (pod naciskiem rodziny) podjął pracę w Warszawie: najpierw w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, a następnie w Biurze Dyplomatycznym Rządu. Tak naprawdę jednak nie interesowały go ani studia, ani praca, Słowacki uciekał w sferę marzeń i zaczął pisać.

    Momentem przełomowym w jego życiu, a także w jego twórczości był wybuch powstania listopadowego. Opublikował wtedy wiersze tyrtejskie: Hymn (Bogurodzico...), Odę do wolności i Kulik, które przyniosły mu rozgłos. W marcu 1831 roku wyjechał jako kurier rządu powstańczego do Drezna, a stamtąd do Paryża i Londynu. Po upadku powstania pozostał na emigracji w Paryżu. W latach 1832-36 przebywał w Genewie, skąd udał się na spotkanie z rodziną matki do Rzymu, rozpoczynając w ten sposób romantyczną podróż po Italii, a następnie Grecji i krajach Wschodu. W 1838 roku wrócił do Paryża.

    W 1832 roku opublikował 2 tomy Poezji, zawierające utwory napisane jeszcze w Warszawie. Zostały one jednak przyjęte przez emigrację niechętnie, gdyż pamiętano bowiem jego liryki powstańcze i spodziewano się, że poeta będzie kontynuował tematykę patriotyczną. Rok później wyszedł 3 tom Poezji, a w nim m.in. Godzina myśli - poemat nawiązujący do młodzieńczych przyjaźni poety i jego pierwszej miłości Ludwiki Śniadeckiej. 

    W 1834 roku ukazał się Kordian, powstała też Balladyna, a 2 lata później Hymn (Smutno mi, boże...) i poemat W Szwajcarii.

    Z kolei wyrazem przeżyć poety podczas podróży na Wschód był pisany w latach 1836-39 poemat dygresyjny Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, którego fragmentem jest Grób Agamemnona, zaś w 1838 roku ukazał się stylizowany biblijnie poemat Anhelli. W 1840 powstał dramat Lilla Wenda, a rok później kolejny poemat dygresyjny Beniowski

    Twórczość Słowackiego była tyleż ironiczna, co pesymistyczna, przez co środowisko emigracyjne nie tylko go nie rozumiało, ale też nie akceptowało. Słowacki pozostawał w cieniu sławy Mickiewicza. W grudniu 1840 i styczniu 1841 roku na przyjęciu u wydawcy Eustachego Januszkiewicza, obaj poeci odbyli słowne pojedynki na improwizacje. 

    Przez 2 lata Słowacki był związany z kołem Andrzeja Towiańskiego i chociaż z niego wystąpił, to jednak mistycyzm zaważył na jego twórczości. W tym też okresie Juliusz wydał 2 dramaty, tj. Ksiądz Marek oraz Sen srebrny Salomei, a także napisał traktat poetycki Genezis z Ducha, w którym sformułował własny system filozoficzny, nazywany filozofią genezyjską. Jego późniejsza twórczość jest tą filozofią przepełniona. 

    W 1848 roku - na wieść o wybuchu powstania wielkopolskiego - Słowacki, już schorowany, pojechał do Poznania, lecz zmuszony przez policję już po niespełna miesiącu musiał miasto opuścić. W drodze powrotnej do Paryża udało mu się spotkać we Wrocławiu z matką, z którą przeszło 20 lat prowadził korespondencję. 

    Chory na gruźlicę, zmarł 3.04.1849 w Paryżu. 

Komentarze