Meroe

   Ziemie położone nad Nilem na południe od starożytnego Egiptu (obecnie w większości zajmowane przez Sudan), znane są jako Nubia. Południowa - Górna - Nubia jest znana także jako Kusz. Pierwsze królestwo Kusz powstało wokół ośrodka w Kermie i osiągnęło rozkwit w czasie Drugiego Państwa Przejściowego w Egipcie (około 1785-1550 p.n.n.), kiedy to Egipcjanie utracili kontrolę nad Nubią.

   Nazwa Meroe odnosi się zarówno do miasta, jak i do królestwa. Według tradycji przekazywanej przez autorów klasycznych, Meroe było rządzone przez królową o imieniu Candace.
   Samo miasto/królestwo pozostawało na wpół legendarne, wręcz zapomniane, aż do przypadkowego odkrycia przez badacza Jamesa Bruce'a. Podczas swej wyprawy na północ wzdłuż brzegów Nilu w roku 1772 napotkał wioskę Begarawiya, na południe od której znajdowały się "sterty połamanych piedestałów i kawałków obelisków". Bruce słusznie domyślił się, że oto miał przed sobą Meroe, lecz na pełną identyfikację trzeba było czekać następne 200 lat, do czasu wykopalisk prowadzonych przez Johna Garstanga z University of Liverpool. W latach 1910-14 prowadził on rozległe prace wykopaliskowe w samym "Królewskim Mieście" w Meroe i wokół niego. Z kolei odkrycie cmentarza królewskiego miało miejsce później, bo podczas prac prowadzonych w latach 1920-23 przez Georga Reisnera, który także odkrył królewskie piramidy w Kurru i Nuri.

   Najważniejszymi bogami czczonymi w Meroe byli egipski Amon oraz nieegipski Apedemak, bóstwo o głowie lwa, często przedstawiane z łukiem i strzałami.

   Przyczyny upadku królestwa i opuszczenia miasta Meroe nie są jasne. Być może przyczyną był podbój miasta przez Ezanę - władcę powstającego na południu królestwa Aksum.